Beyin iltihabı, tıbbi terminolojide "ensefalit" olarak adlandırılmaktadır. Virüsler, bakteriler ve toksinler gibi çeşitli etkenler, lenf ve kan yoluyla beyne ulaşarak beyin enfeksiyonlarına yol açabilirler. Bu durum beyin inflamasyonuna neden olur ve oldukça ciddi, hatta hayati tehlike arz eden bir sağlık problemi oluşturur. Beyin iltihabının yayılım şekli, enfeksiyonun sabit kalıp kalmaması, doku ölümlerine neden olma olasılığı ve sinir dokusunun zarar gören kısımlarının büyüklüğü gibi faktörlere bağlı olarak farklı özellikler sergiler.

Beyin iltihabının nedenleri ve belirtileri oldukça çeşitlidir. Bu hastalık genellikle iki ana türde ortaya çıkar: birincil ensefalit ve ikincil ensefalit. Birincil ensefalit, doğrudan beyin dokusunun enfeksiyonu sonucu oluşurken, ikincil ensefalit, vücudun başka bir bölgesindeki enfeksiyonun beyne yayılması sonucu meydana gelir. Birincil ensefalit daha yaygınken, ikincil ensefalit daha nadir görülür.

Beyin iltihabının belirtileri, enfeksiyonun beynin hangi kısmında bulunduğuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak en yaygın belirtiler arasında şunlar bulunmaktadır:

Beyin ve beyin zarında meydana gelen iltihaplar, genellikle özgün bir tedavi yöntemi gerektirir. Tedavi, hastanın şikayetlerini hafifletmek ve hastalığın seyrini iyileştirmek amacıyla uygulanır. Ancak akut viral ensefalit vakalarında yapılabilecek çok fazla şey yoktur. Bu durumlarda hasta genellikle yatak istirahatine alınır ve çevresel uyaranlardan uzak tutulur. Enfeksiyonun yayılmasını engellemek için bazı sağlık tedbirleri alınır.

Beyin iltihabının en önemli belirtileri olan yüksek ateş ve şiddetli baş ağrısı genellikle aspirin ile kontrol altına alınabilir. Hasta nöbet geçirirse, barbitürat türevleri (fenobarbital) kullanılabilir. Bakteriyel kaynaklı beyin iltihaplarında, önceden alınan tedbirlerin yanı sıra, hastanın komaya girme veya stupor (yarı bilinçli durum) haline geçme olasılığı göz önünde bulundurulmalıdır. Solunum yollarına yabancı cisim kaçması sonucu zatürre, idrar yolu enfeksiyonu ve yatak yaraları gibi komplikasyonların önlenmesi için çeşitli tedbirler alınır.

Çeşitli enfeksiyonlarla birlikte ortaya çıkan beyin ve omurilik iltihaplarında tedavi yöntemleri genellikle benzerdir. Ancak hastalığın klinik belirtilerinin şiddetine bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri de uygulanabilir.