Beyin kayması, herhangi bir nedenle oluşan kanamalar sonucu beyin dokusu üzerinde bulunan beyin zarı ile kafatası arasında birikmesi sonucu beynin dokusu üzerinde basınç artmasına neden olur. Bu basınçlar sonucu beyinde kayma meydana gelir. Beyin dokusunda oluşan bu baskılar oldukça ağır olup ölümle sonuçlanabilmektedir. Şu ana kadar toplanan verilerde beyin kayması olaylarının %15-20'si ölümle sonuçlanmıştır. Aynı zamanda beyin kaymasına neden olan baskılar, beyin kanamasına da yol açmaktadır.

Genel olarak travmalar ile kendini gösterebilir. Alınan bir darbe sonrası özellikle şakaklardan, kafatasında oluşan bir kırık ile beyindeki damarlar yırtılıp patlayabilir, buradan beynin içine kan dolarak basınçlara ve beynin orta kısmında kaymaya neden olabilir. Ayrıca damarlardan kaynaklı da olmayabilir. Direkt kemiklerde kırılma ile kemiklerden de kan çıkarak beyine baskı yapabilmektedir. Bu hastalık kendini en çok şakak kısımlarında ve beynin arka bölgesinde kanama yaparak meydana getirir. Şu ana kadar yapılan çoğu araştırmada sürekli darbe kaynaklı oluşmuş hastalıklardır.

Kanamaya bağlı olarak, kanın kafatasına dolması ile ölüm arasında değişkenlik söz konusudur. Kan hızlı bir şekilde kafatasına dolacağı için hastanın durumu da hızlı bir şekilde kötüye gidecektir. Bilinç kaybı ile sık sık kusmalar meydana gelebilir, ayrıca hasta kısmi felç de geçirebilir. Hastanın vücudunda büyük ölçüde dengesizlik de belirecektir. Toplar damar kaynaklı olarak kanamalar mevcut ise ve hastanın durumu da bütün hastalık belirtilerini yansıtıyorsa acil müdahale edilmesi gerekmektedir, aksi halde kanın beyne baskısı artacak ve ölüm kaçınılmaz olacaktır.

Burada tanı konabilmek için genelde MR veya tomografi çekilmesi gerekmektedir. Filmlerde kanama kısmı beyaz bir alan olarak görülmektedir. Hastanelerde MRG çekilmesi bırakılmıştır hem pahalı olması hem de acil olduğu için gereksiz görülmektedir. Normal çekilen tomografilerde kırığın hemen tespit edilip müdahalenin gecikmemesi sağlanır. Eğer hastanın başka hastalıkları da varsa doktorlara söylenmesinde önemli yarar olacaktır.

Genellikle beyin boşluğuna kan dolması sadece ameliyatla giderilebilmektedir. Beyin ve sinir cerrahları bu ameliyatları yapmaktadırlar, kanı kafatasından boşaltıp kanayan yara tamir edilir. Bazı küçük çaplı kanamalarda hastanın beyin tomografileri çekilerek kanın emilimi izlenir. Kan emilimi gerçekleşiyorsa cerrahi müdahale yapılmaz. Kesinlikle kafasını vuran bir kişi bu durumu geçiştirmemelidir, travmaya bağlı olarak ilk başlarda bir şey hissedilmeyebilir. Fakat beyin ödem toplayabilir ve çok ağır sonuçlar doğurabilmektedir, derhal bir hekime başvurmanızda fayda var.

Ayrıca dikkat edilmesi gereken hususlardan birkaçı da travmalar yaşayan kişilerin mümkün olduğunca harekete maruz kalmamaları gerekmektedir. Kafatasında kemik kırılması olabileceği, ölümlerin meydana gelebileceği için acil müdahale ekiplerini beklemede de yarar vardır. Travmaya maruz kalan kişi, travmaya maruz kaldığı ilk anda durumunda bir şey hissetmeyeceği için hasta yakınlarının da dikkat etmesi gerekmektedir, hemen bir acile başvurulmalıdır. Beyin kayması sonucu oluşabilecek başka hastalıklar ve sakatlıklar doğal karşılanmalıdır. Hastanın rehabilitasyon ile bu sakatlıkları iyileştirilmesi mümkündür.

Beyin kayması vakalarının çoğu, trafik kazaları, düşmeler, spor yaralanmaları ve şiddet olayları gibi travmatik olaylar sonrası meydana gelir.

Beyin kayması, sadece fiziksel travmalarla sınırlı değildir; ani basınç değişiklikleri veya bazı tıbbi müdahaleler de beyin kaymasına yol açabilir.

Beyin kayması sonucu oluşan hasar, beyinde kalıcı nörolojik ve bilişsel bozukluklara neden olabilir. Bu nedenle erken tanı ve tedavi hayati önem taşır.