Beyin damar tıkanıklığı, yaş ilerledikçe kan dolaşımında biriken kolesterol ve yağların damar yüzeylerinde plaklar oluşturması sonucu meydana gelir. Bu plaklar zamanla büyüyerek damarları daraltır ve tıkar. Boynun her iki tarafında bulunan ve beyne oksijen taşıyan damarlardan biri tıkandığında, beyne gerekli olan oksijen miktarı taşınamaz ve bu durum geçici veya kalıcı felce neden olabilir. Aynı zamanda, damarda oluşan darlığın giderek artması sonucu damar çatlayabilir ve içinde bulunan parçalar koparak beyine ulaşabilir. Bu durumda beyinde bulunan daha küçük damarlar tıkanabilir, ve bunun neticesinde felç, konuşma bozukluğu ve körlük gibi problemler ortaya çıkabilir.

Beyin damar tıkanıklığında ameliyat gerekip gerekmediği, hastanın şikayetlerine ve damarlardaki tıkanıklığın miktarına bağlı olarak belirlenir. Damarlardaki tıkanıklık hafif derecede olsa dahi felç gibi ciddi belirtiler varsa ameliyat gereklidir. Beyin tıkanıklığı ameliyatı, yani endarterektomi, hastanın son 6 ay içinde hafif ya da orta şiddetli felç geçirmiş olması ve damarında %70'den fazla tıkanıklık olması durumunda yapılır. Ancak, ileri evre kanser gibi ciddi hastalıkları olan, ileri yaştaki kişilerde veya boyundaki damara ulaşmanın tehlikeli ve zor olduğu durumlarda bu ameliyat yapılmaz.

Ameliyattan önce hastaya renkli Doppler ultrasonografisi veya manyetik rezonans anjiyografi gibi tetkikler yapılır. Ameliyat, lokal anestezi (boyuna iğne yapılarak) veya genel anestezi (narkozla uyutularak) ile başlar. Ameliyat esnasında boyun bölgesi enfeksiyonu engellemek için temizlenir ve boyun bölgesine uzunlamasına 10-12 cm'lik bir kesi yapılarak karotis damarları bulunur. Bu bölgede çok sayıda sinir ve damar bulunduğu için ameliyat oldukça dikkatli ve titiz bir şekilde yapılır. Ardından, kanın pıhtılaşmasını engelleyen heparin damardan hastaya verilir ve şah damarı yukarı ve aşağı kısımlarından özel penslerle geçici olarak kapatılır. Daha sonra damar boylamasına açılır ve tıkanmaya sebep olan plak damar iç katmanı ile damar duvarından sıyrılıp çıkarılır.

Bu işlemler yapılırken beynin kansız kaldığının belirtileri oluşursa, şant denilen geçici bir boru beyine kan akımını devam ettirmesi için damarın içine yerleştirilir. Plak sıyırma işlemi tamamlandığında, damar parçası kullanılarak damar yama olarak kapatılır ve damar üzerine yerleştirilen özel pensler çıkarılır. Bu şekilde kan akımı tekrar sağlanmış olur. Ameliyat tamamlandıktan sonra damar duvarı dikişlerle kapatılır. Bazı durumlarda ameliyat yerinde ince bir dren bırakılır veya yara yeri ufak bir bandajla kapatılır. Beyin tıkanıklığı ameliyatı yaklaşık 1-1,5 saat süren bir işlemdir ve ameliyat sayesinde damar içinde pıhtı oluşması ve felç olma durumu büyük oranda azaltılmış olur.

Ameliyattan sonra hasta ayılma ünitesine alınır ve buradan bir ya da birkaç gün kalacağı hastane odasına götürülür. Hasta ameliyattan sonra ilk birkaç saat ameliyat yerinde hafif ağrı hissedebilir. Bu durumda hastanın başını fazla oynatmaması gerekir ve damar yolundan ağrı kesici ilaç verilir ve serum bağlanır. Hastanın kalp hızı, tansiyonu ve solunumu takip edilir ve hasta kendini iyi hissettiğinde kalkıp yürümesi istenir. Yaranın içerisine dren konulduysa doktor tarafından dren çıkarılır ve hasta evine taburcu edilir.