Beyin tümörleri, beyinde oluşan hücre yığınlarıdır ve birincil (primer) ve ikincil (sekonder) olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Birincil beyin tümörleri beyinde doğrudan oluşurken, ikincil beyin tümörleri vücudun başka bir bölgesindeki kanser hücrelerinin beyne yayılması sonucu ortaya çıkar. Birincil beyin tümörleri habis (kanserli) veya benign (iyi huylu) olabilir. İkincil beyin tümörleri ise metastatik tümörler olarak adlandırılır ve her yaştan ve cinsiyetten insanı etkileyebilir. Beyin tümörlerinin neden oluştuğu tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Tümörün belirtileri, tümörün boyutu ve yerleşim yerine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Yaygın belirtiler arasında baş ağrısı, kol ve bacaklarda hissizlik, hafıza problemleri ve denge sorunları yer alır.

Beyin tümörleri, hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalması sonucu oluşur. Normalde, yaşlanan ve işlevini kaybeden hücreler ölerek yerini yeni hücrelere bırakır. Ancak bazen bu süreç aksayarak gereksiz yeni hücrelerin üretilmesine ve ölmeyen hücrelerin birikmesine neden olur. Bu hücre birikimi yeni bir doku oluşturarak beyin tümörüne yol açar. Birincil beyin tümörleri iyi huylu veya kötü huylu olabilir. İyi huylu tümörler kanser riski taşımasa da bazı vakalarda hayati risk oluşturabilir.

İyi huylu beyin tümörleri belirgin bir sınırla çevrilidir ve çevredeki beyin hücrelerine yayılma eğiliminde değildir. Cerrahi müdahale ile genellikle çıkarılabilirler. Nadir durumlarda nüksedebilirler. Kansere dönüşme eğilimleri olmasa da belli bir boyuta ulaştıklarında çevre dokulara baskı uygulayarak ciddi problemlere neden olabilirler. Ayrıca, iyi huylu tümörlerin zamanla kötü huyluya dönüşme ihtimali de vardır.

Kötü huylu beyin tümörleri, iyi huylu tümörlere kıyasla daha hızlı büyüyerek çevre dokulara yayılabilir. Kanser hücreleri tümörden uzaklaşarak beyinde farklı bölgelere ve omuriliğe kadar ulaşabilir.

Beyin tümörleri, tümörün mikroskobik görünümüne ve hücrelerin ne kadar anormal göründüğüne göre derecelendirilir:

Beyin tümörü belirtileri tümörün boyutu, yeri ve hücre tipine göre değişir. Tümör beyne baskı yapmaya ve sinirlere zarar vermeye başladığında belirtiler ortaya çıkar. Ayrıca, beynin sıvı dolaşımını engelleyerek ek belirtilere de neden olabilir.

Beyin tümörü tedavisinde genellikle cerrahi yöntem tercih edilir. Ancak bazı vakalarda cerrahi müdahale imkansız olabilir. Cerrahi müdahale yapılamadığında kemoterapi ve radyoterapi opsiyonları değerlendirilir. Bu tedaviler tümörün büyümesini yavaşlatabilir ve hastanın yaşam kalitesini artırabilir, ancak tam bir iyileşme sağlamazlar.