Beyin kanaması, kafatası içerisinde meydana gelen damarsal sorunlar nedeniyle beynin içinde veya üzerinde kan birikmesine bağlı olarak gelişen ciddi bir tıbbi durumdur. Beyin kanaması, kafaya alınan şiddetli travmalar sonrasında oluşabileceği gibi ani tansiyon yükselmesi gibi sağlık sorunlarına bağlı olarak da meydana gelebilir. Hipertansiyona bağlı olarak gelişen kanama, beyin içi arter kanamasıdır.

Beyin dokusunun kendini yenileme özelliği olmadığı için beyin kanamaları büyük risk oluşturur. Kanamanın meydana geldiği bölgede hücreler yenilenemeyecek şekilde yok olurlar ve bu nedenle kalıcı hasarların oluşma riski her zaman yüksektir. Yine kanamanın beynin hangi noktasında meydana geldiği de risklerin artmasında önemli bir faktördür.

Beyine ait damarsal hastalıklar arasında en kötü tabloya neden olan durum serebral arter kanamasıdır. Bu kanamanın tipik özellikleri; yaşlı, kilo problemi yaşayanlar, erkek ve hipertansiyonu olan bir hasta da ani baş ağrısı, kusma, bulantı ve hızlı gelişen tek taraflı felç ile şuur kaybı meydana gelir. Daha sonra kanamanın yeri, şiddeti, beyinde meydana gelen değişiklikler ve hastanın diğer genel hastalıklarına bağlı olarak ya hasta kaybedilir ya da gittikçe kötüleşen hasta yoğun bakıma alınır veya yavaş bir iyileşme görülür.

Beyin dışına olan kanamalar genelde çarpma sonucunda oluşan travmalardır. Beynin üzerinde duramater denen bir zar vardır. Bu zarın üstünde bulunan damarlar travma sonucunda kırılan veya çatlayan kafatası kemiklerinin zedelenmesi ile kanama yapabilir. Oluşan kanama beyin zarı ile kafatasında bulunan kemikler arasında birikir ve beynin sıkışmasına neden olur. Cerrahi müdahale edilmezse beyin ölümü gerçekleşerek hasta ölebilir. Şiddetli travmalarda beynin üzerindeki damarlar da zedelenebilir. Bu damarlardan akan kan beyin zarı altında birikerek yine beynin sıkışmasına neden olur. Ayrıca beynin üzerini örten çok ince bir zar olan araknoid zarın altına doğru da kanama olabilir.

Kafa travmalarından sonra özellikle hastalar 24 saat kontrol altında tutulmalıdır. Bunun sebebi; beyin içinde meydana gelen bir kanama ilk başlarda belirti vermeyebilir. Ancak ilerleyen zamanlarda kanamanın artması ve beyine baskı yapması sonucunda hasta komaya girip yoğun bakıma alınabilir. Bu nedenle kafa darbelerinden sonra 24 saat hastanede kontrol altında tutulurlar. Hasta kazadan sonra ilerleyen zamanlarda şiddetli baş ağrısı, kusma ve dalgınlaşırsa acil tam teşekküllü bir hastaneye gitmeniz gerekir.

Beyin kanamalarının mevsimlerle ilgisi çok yoktur. Burada esas konuşulması gereken, altta yatan bir neden yoksa kendiliğinden beyin içinde olan kanamalardır. Tansiyon yüksekliği önemli bir faktör olarak rol oynadığı için yaz aylarında çok güneş olduğundan tansiyonun yükselmesi veya güneş altında çok fazla kalınmasına bağlı tansiyon dengesi değişiklikleri, tansiyon artışlarına neden olabilir. Bu nedenle tansiyon yüksekliği yaşayan hastaların aşırı sıcak, aşırı efor gibi risk faktörlerinden uzak durmaları gerekmektedir.

Beyin kanaması durumunda acil müdahale kesinlikle uzman bir doktor tarafından yapılmalıdır. Hastaya yapılacak müdahalenin zamanlaması, kanamanın şiddeti, hastanın yaşı ve genel sağlık durumu gibi önemli durumlar bir araya toplanarak uygulanacak tedavi şekli belirlenir. Cerrahi müdahale ilk saatler içerisinde yapılır ve beyin kanaması yoğun bakım sürecine alınır, tedavisi yapılır ve hasta eski sağlığına kavuşabilir.

Tedavinin amacı hastayı kurtarmak, bulguları gidermek, kanamanın nedenini ortadan kaldırmak ve istenmeyen durumların gelişmesini önlemektir. Yoğun bakım tedavisi, hastanın gerekli pozisyonda yatırılması, hava yolunun açık tutulması, hayat desteği sağlanması ve kafatasında basıncın azaltılması amacıyla kafatası içindeki sıvıyla dolmuş bölgelere ince bir plastik tüpün yerleştirilmesi olarak özetlenebilir.

Beyin kanaması sonrasında hastanın felç geçirme veya kısmi felç geçirme riski oldukça yüksektir. Genelde beyin kanamasında, beynin sol kısmında meydana gelen bir hasar sonucu; kişi konuşma yeteneğini, konuşulanı anlama, okuma veya yazma gibi kabiliyetlerini kaybedebilir. Bu nedenle, hastaların rehabilitasyon sürecinde multidisipliner bir yaklaşımla tedavi edilmesi önemlidir.