Beyin Anatomisi

Beyin anatomisi, sinir sisteminin merkezi olan beynin yapısını ve işlevlerini kapsar. Beyin, düşünme, hareket, duyuların algılanması gibi birçok önemli fonksiyonu yerine getirir. Nöronlar ve glial hücreler gibi özel hücrelerden oluşan bu organ, hayati süreçlerin düzenlenmesinde kritik rol oynar.
Beyin Anatomisi
05 Eylül 2024

Beyin Anatomisi


Beyin, birçok önemli fonksiyonu yerine getirmektedir. Bu sayede etrafımızda olup biteni değerlendirme ve anlamlandırma işlemlerini yapabilmemiz mümkün olmaktadır. Beş duyu (görme, koku alma, işitme, dokunma ve tat alma) sayesinde beyne mesajları aynı anda iletmemiz mümkündür.

Beyin, düşünmeyi, hafızayı, konuşmayı, uzuvlarımızdaki hareketleri ve vücuttaki birçok organı kontrol eder. Strese (sınav heyecanı, işini kaybetme, hastalıklar gibi) bir insanın nasıl cevap vereceğini solunum ve kalp hızı sayısını değiştirerek beyin belirler. Beyin, organize bir yapıya sahiptir ve her bölümü belli fonksiyonlara ayrılmıştır.

Beynin ağırlığı doğumdan erişkinliğe kadar değişmektedir. Doğumda ortalama beyin ağırlığı 450 gram kadardır. Çocuklukta bu ağırlık iki katına çıkar. Erişkinlerde kadınlardaki ağırlığı yaklaşık 1.22 kg iken, erkeklerde 1.36 kg kadardır.

Sinir Sistemi


Sinir sistemi, merkezi sinir sistemi ve periferik sinir sistemi olarak iki başlıkta incelenebilir. Merkezi sinir sistemi, beyin, ona bağlı kranial sinirler ve omurilikten oluşur. Periferik sinir sistemi ise omurilikten çıkan sinirler ve onların dalları ile otonom sinir sistemi (sempatik ve parasempatik sinirler) tarafından oluşturulur.

Beynin Hücre Yapısı


Beyin, iki çeşit hücreden oluşmaktadır: nöronlar ve glial hücreler. Nöronlar, sinyal ve uyarıları alıp vermekle görevlidirler. Glial hücreler, nöron dışı olan hücrelerin hepsi için kullanılan bir terimdir; bu hücreler destek, beslenme, myelin kılıfını oluşturarak sinirlere iletimi kolaylaştırma gibi görevleri vardır. İnsan beyninde glial hücrelerin sayısı nöronlara göre yaklaşık 50 kat daha fazladır. Glial hücreler, primer beyin tümörlerindeki en sık rastlanılan hücre tipidir.

Bir kişide beyin tümörü saptanırsa, biyopsi yapılarak patolojisinin tanısı konulmalıdır. Patoloji tanısı konulduktan sonra hastanın prognozu ve tedavisi konusunda daha iyi yardımcı olunabilir.

Meninksler (Beyin Zarları)

Beyin, kemikten yapılan bir kaplama içinde tutulmaktadır. Kranium denilen kemik yapı, beyni travmadan korur. Kafa kemikleri ile beyin arasındaki zarlara meninks denilir. Dıştan içe doğru; dura mater, araknoid mater ve pia mater bu zarların isimleridir.

Beyin Omurilik Sıvısı (BOS)

Beyin omurilik sıvısı (BOS), beynin etrafını sarmakta ve aynı zamanda beynin içinde bulunan ventriküller içinde bulunmaktadır. Bu berrak su görünümündeki sıvı, beyin ve omuriliğin içinde olduğu bir su yastığı görevi görmektedir. Bu sıvı sürekli yapılıp emilmektedir. Ventriküllerin içindeki koroid pleksus denilen dantel benzeri yapıdan çoğu üretilmektedir.

Beynin Bölümleri ve Fonksiyonları

Beyin Sapı

Beyin sapı, beynin aşağıya doğru olan uzantısıdır. Beyinciğin önünde yer alır ve omurilik ile beyin arasındaki bağlantıyı sağlar. Midbrain, pons ve medulla oblongata bölümlerinden oluşmaktadır. Beyin ve omurilik arasında iletimi sağlar. Bunun dışında birçok yaşam ile ilgili fonksiyon burada lokalize olmaktadır.

Beyincik

Beyincik, kafanın arkasında beynin oksipital lobunun altında yer almaktadır. Beyinden dura kıvrıntısı olan tentorium ile ayrılır. Beyincik, ince el hareketlerinin koordinasyonunu sağlar (cerrahi ya da bir sanat eseri yaparken gibi). Vücut postürümüzün devamını kasların tonusunun devamı ile dengenin sağlanmasında önem arz etmektedir. Beyincik, tekrarlayan hızlı hareketlerin yapılmasında önemli katkı sağlamaktadır (örneğin video oyunları gibi). Beyinciğin hangi tarafında lezyon varsa bulgular vücudun o tarafında olmaktadır; beyinde ise çaprazlanmadan dolayı tam tersi olmaktadır.

Beyin

Beyin, iki önemli ana bölüme ayrılmıştır: sağ ve sol beyin yarısı (hemisfer). İki hemisfer korpus kallozum ile birbirine bağlanmıştır. Korpus kallozum, her iki beyin yarısını birbirine bağlayarak aralarında mesaj geçişini sağlar. Beynin yüzeyi milyarlarca nöron ve glia hücrelerinden oluşmaktadır.

  • Beynin frontal lobu, düşünme, planlama, problem çözme ve hareket gibi yetenekleri kontrol eder.
  • Parietal lob, duyusal bilgilerin işlenmesinde önemli rol oynar.
  • Temporal lob, işitme ve dil işleme gibi fonksiyonları yönetir.
  • Oksipital lob, görme ile ilgili bilgileri işler.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Peyda 25 Temmuz 2024 Perşembe

Beyin omurilik sıvısının (BOS) sürekli yapılıp emildiğini ve beyin ile omuriliğin su yastığı görevi gördüğünü öğrendim. Peki bu sıvının düzenli olarak yapılıp emilmesinde herhangi bir sorun çıkarsa hangi problemlerle karşılaşabiliriz?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Peyda, beyin omurilik sıvısının (BOS) düzenli olarak yapılıp emilmesinde sorun çıkarsa, çeşitli ciddi problemlerle karşılaşabiliriz. Örneğin, hidroensefali olarak adlandırılan durum, BOS'un beyin içinde birikmesine neden olabilir ve bu da beyin basıncını arttırabilir. Bu artan basınç, baş ağrıları, bulantı, kusma, yürüme problemleri, görme bozuklukları ve hatta bilinç kaybı gibi belirtilere yol açabilir. Ayrıca, BOS'un yetersiz emilimi ya da aşırı üretimi, beyin ve omurilik fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir ve uzun vadede kalıcı sinir hasarlarına neden olabilir. Bu nedenle, düzenli BOS akışının sağlanması ve herhangi bir aksaklığın erken tespiti önemlidir.

Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Beyin ve Sinir Cerrahisi
Beyin ve Sinir Cerrahisi
Beyin Tümörü Neden Olur?
Beyin Tümörü Neden Olur?
Beyin Tümörü Ameliyatı Kaç Saat Sürer?
Beyin Tümörü Ameliyatı Kaç Saat Sürer?
Beyin Tümörü İlaçları Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?
Beyin Tümörü İlaçları Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?
Beyin Nakli Nedir ve Nasıl Yapılır?
Beyin Nakli Nedir ve Nasıl Yapılır?
Beyin Kanseri Yaşam Süresi
Beyin Kanseri Yaşam Süresi
Beyin Tümörü Ameliyatı Riskleri
Beyin Tümörü Ameliyatı Riskleri
Beyin Ameliyatı Sonrası
Beyin Ameliyatı Sonrası
Beyin Yaşı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Beyin Yaşı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Beyin Ağırlığı
Beyin Ağırlığı
Beyin Lobları Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Beyin Lobları Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Beyin Tümörü Çeşitleri Nelerdir?
Beyin Tümörü Çeşitleri Nelerdir?
Beyin Kanseri Belirtileri ve Tedavisi
Beyin Kanseri Belirtileri ve Tedavisi
Arka Beyin Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Arka Beyin Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Beyin Zarları Türleri ve Özellikleri
Beyin Zarları Türleri ve Özellikleri
Sağ Beyin Özellikleri
Sağ Beyin Özellikleri
Beyin Nasıl Çalışır?
Beyin Nasıl Çalışır?
Serebral Atrofi
Serebral Atrofi
Beyin Gelişimi Nedir ve Nasıl Yapılır?
Beyin Gelişimi Nedir ve Nasıl Yapılır?
Beyin Çalıştıran Besinler Nelerdir?
Beyin Çalıştıran Besinler Nelerdir?
Beyin Görevi Nedir?
Beyin Görevi Nedir?
Beyin Kanaması Sonrası
Beyin Kanaması Sonrası
Beyin Damarlarında Kireçlenme
Beyin Damarlarında Kireçlenme