Kanser olarak tanımlanan kötü huylu tümörlerin, vücudun bir başka organına veya dokusuna sıçramasına metastaz denir. Bu tümörler, yalnızca yerleştikleri doku ve organlara değil, etrafında bulunan organ ve dokulara da etki edebilir. Kanser taşıyan dokular, yerleştikleri alanlardan lenf veya kan damarları sayesinde vücudun çeşitli organlarına veya dokularına yayılabilir. Akciğer kanseri beyin metastazı, vücudun çeşitli organlarında konumlanan kanser hücrelerinin beyin dokusuna sıçramasıyla beyinde tümör oluşmasına neden olur. Bu durumdaki tümörlere sekonder tümör denir ve bu tür tümörler beyinde en fazla oluşum gösteren tümörler arasındadır. Bu aşamada, kanser hastalarının hayatını kaybetmesinde en fazla sorumlu tutulan kanser türlerinden biridir.

Beyin Metastazlarının Genel Özellikleri

Vücutta oluşan her türlü tümörün beyinde metastaz oluşturma riski bulunmaktadır. Ancak beyin metastazına neden olma oranı yüksek olan kanser türleri arasında meme, akciğer, böbrek ve kalın bağırsak kanserleri bulunmaktadır. Böbrek ve meme kanserlerinde genellikle beyinde tek tümör oluşabilirken, akciğer ve kolon kanseri ise beyinde birçok sayıda metastaza neden olabilir. Akciğer kanserlerinin metastaz yapma oranı oldukça yüksektir ve bu oran beyinde gelişen bütün metastazların yaklaşık yüzde 60'ını oluşturur. İleri yaşlarda kanserin oluşma ihtimali ve sıklığı artar. Kadınlara oranla erkeklerde metastatik kanserin görülme oranı daha yüksektir.

Akciğer kanseri veya diğer kanser türlerinden dolayı beyin metastazı oluşması, hasta açısından büyük tehlike yaratmaktadır. Beyin tümörlerinin belirtileri, tümörün beyinde bulunduğu yere göre değişir. Ancak şiddetli baş ağrısı, güçsüzlük, denge bozukluğu ve nöbetler en yaygın belirtilerdir. Tümörün yerine, boyutuna ve şekline uygun tedavi yolları izlenir. Beyin tümörü tedavi edildikten sonra her üç ayda bir MR veya CT uygulanarak tekrar nüks etmesi takip edilir. Bu takip ile tümörün tekrar nüksedip etmediği kontrol edilir. Diğer bütün tümörlerde olduğu gibi metastaz sonucu oluşan beyin tümörleri de tekrar nüksedebilir. Tekrarlayan tümörlere müdahale etmek için ilk olarak kanserin kaynağı kontrol altına alınmalıdır. Eğer kanserin asıl kaynağı kontrol altında ise tekrarlayan beyin metastazı tedavisi için cerrahi operasyon, radyo cerrahi, kemoterapi gibi alternatiflerden yararlanılabilir.

Beyin metastazları tedavi edilmediği takdirde ciddi nörolojik hasarlara ve hastanın yaşam süresinin kısalmasına neden olabilir. Tedavi yöntemleri arasında:

Bu tedavi yöntemleri, hastanın genel sağlık durumu, tümörlerin sayısı, büyüklüğü ve konumuna bağlı olarak belirlenir. Multidisipliner bir yaklaşım, beyin metastazlarının tedavisinde en etkili sonuçları sağlar.